Nowoczesny czujnik jakości powietrza Szkoła Podstawowa w Brzezinach otrzymała w ramach projektu dla gmin województwa świętokrzyskiego pn. „Pracownia edukacji ekologiczno – przyrodniczej  w szkole podstawowej” – ZADANIE: „Pracownia edukacyjna w szkole podstawowej – Czyste powietrze, woda, gleba oraz odnawialne źródła energii”. Dofinansowanie pochodzi z programu  Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Kielcach.

Urządzenie zostało zamontowane na frontowej ścianie budynku szkolnego po prawej stronie od wejścia na poziomie pierwszego piętra. Stan jakości powietrza można sprawdzić obserwując barwę emitowaną przez czujnik lub na stronie szkoły https://zsbrzeziny.pl. Ponadto na stronie szkoły można śledzić pomiary na żywo i średnie z dnia oraz dane pogodowe (temperatura i wilgotność). Na terenie gminy działają jeszcze dwa podobne urządzenia – w Morawicy i w Bilczy.

Powietrze, którym oddychamy, ma wpływ na funkcjonowanie naszego organizmu. Człowiek poprzez swoją działalność gospodarczą zanieczyszcza atmosferę różnymi substancjami, które mogą być przyczyną wielu groźnych chorób, głównie układu oddechowego. W naszym regionie dotyczy to głównie zanieczyszczeń pochodzących z ogrzewania gospodarstw domowych. Dlatego ważne jest śledzenie jakości powietrza w najbliższej okolicy i dostosowanie swojej aktywności do jego stanu.

Poniżej znajduje się zestawienie najważniejszych informacji dotyczących interpretacji wskazań czujnika.

Interpretacja barwy:

• Niebieski – Jakość powietrza jest dobra. Zanieczyszczenia powietrza nie stanowią zagrożenia. Warunki idealne na aktywności na zewnątrz.
• Zielony – Jakość powietrza jest wciąż dobra. Zanieczyszczenia powietrza stanowią minimalne zagrożenie dla osób narażonych na ryzyko. Warunki bardzo dobre na aktywności na zewnątrz.
• Żółty – Jakość powietrza jest akceptowalna. Zanieczyszczenia powietrza mogą stanowić zagrożenia dla osób narażonych na ryzyko. Warunki dobre na aktywności na zewnątrz.
• Pomarańczowy – Jakość powietrza jest średnia. Zanieczyszczenia powietrza stanowią zagrożenie dla osób narażonych na ryzyko, które mogą odczuwać skutki zdrowotne. Pozostałe osoby powinny ograniczyć spędzanie czasu na zewnątrz, zwłaszcza gdy doświadczą takich symptomów jak kaszel lub podrażnione gardło.
• Czerwony – Jakość powietrza jest zła. Osoby narażone na ryzyko powinny unikać wyjść na zewnątrz. Pozostali powinni je ograniczyć. Nie zalecane są aktywności na zewnątrz.
• Brązowy – Jakość powietrza jest niebezpiecznie zła. Osoby narażone na ryzyko powinny bezwzględnie unikać wyjść na zewnątrz. Pozostali powinni ograniczyć wyjścia do minimum. Wszelkie aktywności na zewnątrz są odradzane.

Interpretacja wskaźników:

PM2.5 – najbardziej szkodliwe zanieczyszczenie.

PM2.5 to aerozole atmosferyczne, których średnica nie jest większa niż 2.5 mikrometra. Tego rodzaju pył zawieszony jest uznawany za najgroźniejszy dla zdrowia człowieka. Wszystko dlatego, że pył jest bardzo drobny, a w takiej postaci może się przedostać bezpośrednio do krwiobiegu. To właśnie ten rodzaj pyłu zawieszonego jest odpowiedzialny za nasilenie astmy,  osłabienie czynności płuc, nowotwory płuc, gardła i krtani,  zaburzenia rytmu serca, zapalenie naczyń krwionośnych, miażdżycę, niższą masą urodzeniową dziecka i problemy   oddychaniem, gdy było ono narażone na kontakt z pyłami w trakcie rozwoju płodowego, nasilenie objawów chorób związanych z układem krwionośnym i oddechowym.

PM10 – szkodliwy pył zawieszony

PM10 to mieszanina zawieszonych w powietrzu cząsteczek, których średnica nie przekracza 10 mikrogramów. Jest szkodliwy z uwagi na zawartość takich elementów jak benzopireny, furany, dioksyny – jednym słowem, rakotwórcze metale ciężkie. Norma średniego, dobowego stężenia tego pyłu wynosi według WHO 50 mikrogramów na metr sześcienny, a roczna 20 mikrogramów na metr sześcienny. Warto jednak wiedzieć, że informację o przekroczonych normach ogłasza się, gdy dobowe stężenie PM10 wyniesie 200 mikrogramów na metr sześcienny – widać więc doskonale jak często wszyscy myślimy, że powietrze jest w porządku, podczas gdy jest ono bardzo zanieczyszczone, jednak nie został jeszcze osiągnięty poziom alarmowy. PM10 to pył zawieszony, który przede wszystkim wpływa negatywnie na układ oddechowy.    To właśnie on odpowiada za ataki kaszlu, świszczący oddech, pogorszenie się stanu osób
z astmą czy za ostre, gwałtowne zapalenie oskrzeli. W sposób pośredni PM10 wpływa również negatywnie na resztę organizmu, między innymi zwiększając ryzyko zawału serca oraz wystąpienia udaru mózgu. Benzopiren jest również silnie rakotwórczy. Jak zatem widać, aerozole atmosferyczne tego typu są bardzo szkodliwe dla człowieka.

Zachęcamy do monitorowania stanu jakości powietrza i życzymy jak najlepszych wskaźników.

Realizatorzy projektu – Jolanta Krąż, Agnieszka Staszewska